ျမန္မာ-အိႏၵိယႏွစ္ႏုိင္ငံ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကုလားတန္ ဘက္စံုသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနမႈနဲ႔ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ရခုိင္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ေဒသခံေတြအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ရွင္းျပေပးဖို႔ ကုလား တန္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔က ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။
ကုလားတန္ဘက္စံုသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစီမံကိန္းကုိ အစုိးရနဲ႔ အိႏၵိယ ESSAR ကုမၸဏီေတြတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာ ၄ ႏွစ္ၾကာရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ ရခုိင္ျပည္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ေဒသခံေတြက စီမံကိန္းအေၾကာင္းနဲ႔ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ရလာမယ့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြကို အေသးစိတ္ မသိၾကပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္တဲ့ သဘာသပတ္၀န္က်င္ပ်က္စီးမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ မသိရတဲ့အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖုိ႔ ေတာင္းဆိုတာလုိ႔ ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ျပည္တြင္းတာဝန္ခံ ဆလိုင္းေဘြပီးက ေျပာပါတယ္။
“ဒီစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ၄ ႏွစ္ေလာက္ ရွိၿပီ။ အဲဒီ ၄ ႏွစ္အတြင္းမွာ ေဒသခံေတြက စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ မသိဘူးဆိုတာေတြ ရွိတယ္။ အစိုးရ ဘာမွ သန္႔ရွင္းမႈမရွိဘူးဆိုတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ကုမၸဏီက စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသေတြကို အေၾကာင္းၾကားေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါက အဓိက က်ေနာ္တို႔ ဆိုလိုခ်င္တာပါ။ အဓိက ပလက္၀မွာ ေဆာက္ေနတဲ့ အေ၀းေျပးလမ္းမေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈေတြ ရွိလား စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ အဲဒါကို ျပည္သူလူထုကို အေၾကာင္းၾကားေပးဖို႔ ေမးခြန္းပို႔တာပါ။”
ကုလားတန္ျမစ္ေၾကာင္း ဘက္စံုပို႔ေဆာင္ေရးစီမံကိန္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြဆိပ္ကမ္းနဲ႔ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တုိ႔ကို ကုလားတန္ ျမစ္ေၾကာင္းတ ေလွ်ာက္ ၁၅၈ ကီလိုမီတာအကြာအေဝး ဆက္သြယ္ထားၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕မွာ အဆံုးသတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မႈကို ထိပ္တန္းအိႏၵိယတည္ေဆာက္ေရးကုမၸဏီ ESSAR ပေရာဂ်က္ လီမိတက္က ဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။ အရင္က ၂၀၁၃ မွာ ၿပီးစီးဖုိ႔ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေပမယ့္ အခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ၂၀၁၆ မွ ၿပီးမယ္လုိ႔ ခန္းမွန္းထားပါတယ္။
ကုလားတန္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ကေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမူရိွတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈျဖစ္စဥ္ေတြကို ေဒသခံေတြ နဲ႔ ပုံမွန္တိုင္ပင္ျခင္းဟာ အစိုးရ၊ ကုမၸဏိီ နဲ႔ ေဒသခံတို႔အတြက္ အျပန္အလွန္ အကိ်ဳးသက္ေရာက္မူ ရိွလာမယ္လုိ႔ ဆိုထားပါတယ္။
ကုလားတန္လႈပ္႐ွားမႈအဖြဲ႔ဟာ အစိုးရစီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြအေပၚ လူ႔ အခြင့္အေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးနွင့္ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မူေတြကို ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ဒီအဖြဲ႔မွာ ရခုိင္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားကြန္ရက္ (ARN)၊ ခ်င္းလူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ (CHRO) နဲ႔ ဇိုဌာေနလူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားဖုိရမ္ (ZIF) တုိ႔ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ပါတယ္။